Juli 3.

Oogstweer.
De oogstweken van de bewaarbessen zijn over Nederland gemiddeld natter verlopen dan gewenst.
Ik heb de balans opgemaakt tussen de jaren 2007 tot 2011. 
De jaren 2009 en 2011 waren vroege jaren en daarvan heb ik de periode van 40 dagen van 15 juni tot 24 juli genomen en van de andere jaren de periode van 1 juli tot 10 augustus.
Ik heb in die periode van 40 dagen voor de oogst naar de VPD (vapour pressure deficit = dampdruk tekort) gekeken. 
Dit is een maat voor de verdamping van een gewas. 
Als de VPD op een zeker moment onder de 0,45 is, dan verdampt het gewas te weinig. 
Komt het boven de 1,25 dan verdampt het gewas te veel.
Een gewas hoeft niet de gehele dag te verdampen maar een paar uur per dag de mineralen in het blad aanvullen is een goede zaak om een kwalitatief betere samenstelling van de xyleem-inhoud te krijgen die naar de vruchten gaat tijdens de rijping.

Gelderland periode 1 juli tot 10 augustus	2007	2008	2009 vanaf 15 juni tot 24 juli	2010	2011 vanaf 15-juni tot 24 juli
aantal dagen dat het tussen 20 uur en 24 uur per dag te nat was	12	14	2	6	8
aantal dagen dat het tussen 15 uur en 20 uur per dag te nat was	12	9	12	9	15
aantal dagen dat het tussen 10 uur en 15 uur per dag te nat was	16	16	13	23	17
aantal dagen met uren dat het te droog was	7	13	25	19	8
Aantal dagen som VPD/dag te laag	28	29	13	14	25
Totaal aantal dagen	40	40	40	40	40
Bewaring	slecht	slecht	goed	goed	?

In de tabel is te zien dat in 2011, in Gelderland, er net als in 2007 en 2008, veel dagen in de periode van 40 dagen geweest zijn met een te lage gemiddelde verdamping per dag. 
Het aantal dagen dat het echt minimaal 20 uur te nat was, lag met de waarde 8 tussen de waarde 2 van 2009 en de waarde 14 van 2008 in en was dus lager dan in 2007 en 2008.

Het aantal dagen dat het te droog was, lag in 2011 duidelijk lager dan in 2009 en 2010. 

Hoe de bewaring nu gaat lopen, is naar mijn verwachting afhankelijk van de dichtheid van het gewas en de plaats in de struik.

Dichtere gewassen zullen minder snel droog gewaaid zijn dan open gewassen. 

Over het algemeen kunnen we stellen dat de condities in de oogstperiode minder ongunstig zijn geweest dan in 2007 en 2008 maar dat opgepast moet worden voor stikstofrijke, hardgroeiende, dichte gewassen. 
Daar kan men vanaf de kerst voor verrassingen komen te staan.

Over het algemeen is het zo dat in Midden- en Zuid-Limburg er meer uren per dag zijn dat het te droog is.

In Noord-Holland is dat vergelijkbaar met Gelderland.

Limburg en Oost-Brabant hebben dus een iets gunstiger klimaat dan Midden-Nederland en Noord-Holland in deze vochtige omstandigheden. 
In geval van een hittegolf is Noord-Holland vaak beter af.

Groeigraaduren en de rijping van Rovada.

De optimale tijd volgens de groeigraadurenberekening was voor Midden- en Zuid-Limburg rond 20 juli, voor Gelderland rond 25 juli ( iets vertraagd door het koude weer van de afgelopen dagen) en voor Noord-Holland rond 30 juli.

Botrytis.

Door de hoge luchtvochtigheid van de afgelopen weken is de kans op vruchtrot en valse meeldauw toegenomen.

Bramen kunnen tussen de oogstmomenten door worden bespoten met Rovral tegen vruchtrot. 
De veiligheidstermijn bedraagt 3 dagen.

Maximaal kunnen 4 behandelingen met Rovral worden uitgevoerd.

Een open gewas is gunstiger dan een dicht gewas onder deze omstandigheden.

Snoei dan ook de overtollige zijtakken en de eenjarige takken die zich boven het gewas bevinden weg tot 50 cm boven de bovenste draad. 

Groei van nieuwe bramen en frambozen.

Houd de voortgang van de groei van de bramen en frambozen voor volgend jaar in de gaten. 
De temperaturen zijn nu te laag voor juli en indien de stengels niet vast staan kan daardoor in totaal de hoogte, die bereikt moet worden, tegen gaan vallen.

Aan de temperatuur kan niets gedaan worden, maar aan het vastzetten wel.

Juli 2.

Oogsttijd.
Net nu de start van de oogst van de Rovada in Midden- en Zuid-Nederland is begonnen, regent of motregent het. 
Onderstaand kaartje geeft het overzicht van juli tot op heden.





Afgaand op de geluiden uit het land is de Brix-waarde gemiddeld hoog dit jaar. 
Wat betekent dit voor de bewaring en voor het scheuren?


Het scheuren.
Het scheuren van de bessen treedt meer op:

• in het begin van de roodverkleuring in de rijpingsfase,
• bij hoge temperaturen en hoge luchtvochtigheden,
• bij nat blijven van de bessen gedurende lange tijd.

Dit jaar zijn de bessen gegroeid onder relatief hoge instralingsniveaus en veel uren met een optimale VPD (Vapour Pressure Deficit = dampdruk tekort). 
Daardoor zijn de mineralenniveaus goed. 
Ook zijn we al wat verder in de rijpingsfase. 
De kans op springen acht ik dan ook vrij klein.
Het zal met name de opname van water via de schil zijn, wat springen kan veroorzaken.


Maatregelen daartegen zijn : 

• Spuiten met de ventilator aan zonder water en de vruchten droog proberen te blazen.
• Gebruik veel lucht met een lage snelheid (niet elke spuit is daarvoor geschikt).
• Een open gewas is eerder droog.
• Een kap over twee rijen.
• Pluk bij een gevoelig gewas alleen als de verdamping weer op gang is gekomen, dus als de zon aan de hemel staat (soms springen ze ook nog in de kist, na het plukken).
• Pluk bessen die onder spanning staan zeer voorzichtig.
• Verlaat het eventuele aanvangstijdstip op de plukdag.

Bewaring.
Vanuit de jaren 2007 en 2008 hebben we ervaren, dat het weer in de oogstfase van cruciaal belang is voor de bewaarbaarheid van Rovada. 

	Gelderland periode 1 juli tot 10 augustus	2007	2008	2009	2010	2011 vanaf 15-6
Aantal dagen dat het tussen a uur en b uur per dag te nat was.	te nat= VPD<0,45; a=20; b=24	12	14	2	6	3
Aantal dagen dat het tussen a uur en b uur per dag te nat was.	a=15;b=19,9	12	9	8	9	11
Aantal dagen dat het tussen a uur en b uur per dag te nat was.	a=10;b=14,9	16	16	17	23	14
Aantal dagen met uren dat het te droog was.	VPD>1,25	7	13	27	19	9
Totaal aantal dagen.		40	40	40	40	30
Bewaring.		slecht	slecht	goed	goed	?

Het lijkt er op dat er een relatie bestaat tussen het aantal dagen, dat het heel lang nat is geweest en de bewaring.

Tot op heden kan het voor 2011 nog alle kanten op. 
Cruciaal worden de komende 10 dagen, als die alle zeer nat worden, is een herhaling van 2007 en 2008 mogelijk.

Maatregelen, te nemen bij nat weer:

• Voorkom dat de bessen vochtig in de hoes gaan.
• Bewaar deze bessen bij voorkeur niet in hoezen.
• Droog de bessen eerst in een cel met een grote ventilatiecapaciteit.
• Laat ze daar enige dagen staan alvorens ze op regime te brengen.
• Breng de bessen na het oogsten zo snel mogelijk in de koeling bij 0 ºC.
• Laat de ventilator continu draaien.
• Beste maatregel is: Niet plukken maar wachten op ander weer. 
• Pluk de regenkant apart van de drogere kant. 
• Pluk de kop en onderzijde apart.
• Bewaar de bessen van de kop aan de droge zijde het langst.
• Pluk indien het enigszins mogelijk is. Te laat plukken is gevaarlijk dit jaar.

Heeft een fungiciden bespuiting zin?

Over het algemeen is het einde van de bewaarduur bij bessen niet een gevolg van rot door schimmels. 

Toch zien we dit jaar, net als de roodverkleuring begint, een periode met hoge luchtvochtigheid en nat weer. 
De infecties die toen zijn ontstaan, kunnen nu met deze regen actief worden.

Dit is met een fungicidenbespuiting zeer moeilijk tegen te gaan.

De beste remedie is droogte en zon, dan stopt de activering van de latente infecties in de bes.

Tevens is zo'n bespuiting niet aan te raden, indien men reeds vroeg wil afzetten.

Kortom: alleen in het geval van lange bewaring is een bespuiting zinvol.

Wissel de middelen af om problemen met de MRL te voorkomen. 

Houdt u aan de veiligheidstermijnen. 

Honingdauw.

Door het vochtige weer neemt de kans op het ontstaan van roetdauw toe.

Controleer het gewas op cicaden, wolluizen, dopluizen, luizen die honingdauw kunnen produceren. 

Komt honingdauw voor, dan eerst de honingdauw afspoelen met veel water en een uitvloeier, en dan een laatste bespuiting met Rovral.

Regenval en bemesting.

Door de regen is de grond weer volledig benutbaar voor de gewassen. 
Bij veel regen, meer dan 50 mm op zand, is tevens veel uitgespoeld. 
Het kan nodig zijn voor de ontwikkeling van het gewas hiervoor extra maatregelen te nemen.  
Op klei is dit vaak niet het geval, daar kan een storende waterafvoer leiden tot zuurstofgebrek bij de wortels.

Juli 1.

Ontwikkelingen frambozen.
Na een periode met matige prijzen zijn de frambozen nu weer op een goed prijsniveau.
De zomerteelt is in Europa over het hoogtepunt en het wachten is op de eerste gekoelde teelten en de eerste herfstframbozen.
De oogstlengte van bramen en frambozen heeft te maken met de dichtheid van aanbinden van de stengels en de lichthoeveelheden tijdens de ontwikkeling van de bloemtak.
In principe zitten er veel bloemen in aanleg in maar ze komen niet altijd tot ontwikkeling. Des te meer licht een bloemtak ontvangt des te meer bloemen zich ontwikkelen.
De bloemen ontwikkelen zich niet gelijk, maar na elkaar waardoor er een spreiding in de rijping ontstaat.
Er worden tegenwoordig percelen Tulameen geteeld met slechts 4 stengels per strekkende meter rij.
Naast de dichtheid en het licht in mei speelt de opkweek in de nazomer tevens een hoofdrol.
Ook dan zijn voeding en belichting van groot belang voor een goed eindresultaat.
De nieuwe scheuten dienen nu 25 cm per week te groeien tot eind augustus.
Nu de spint en galmug bestrijden.

Ontwikkelingen braam
Op veel plaatsen zijn de bramen begin mei bevroren.
Een deel van de vroegste knoppen is daardoor weg.
De oogst van de Loch Ness onder de regenkap gaat nu starten.
Door de vorstschade zijn de latere ogen wellicht weer beter uitgelopen.
Ik verwacht dan ook geen oogstverlies maar een geringe verlating van de oogst.
De Chester is nu bijna uitgebloeid en ook dat ras zal dit jaar ietwat vroeger zijn.
Al bij al verwacht ik een mogelijk tekort aan bramen vanaf half september.


Honingdauw
Op dit moment kan er honingdauw ontstaan door de roodstaartcicade, door wolluis en dopluis.
De dopluizen zijn de afgelopen twee weken onder de doppen vandaan gekomen en hebben zich op de bladeren gevestigd.
De jonge larven eten niet veel en produceren daardoor ook niet veel honingdauw.
De later larale stadia echter steeds meer.
Indien er niet met Calypso of Decis is gespoten vinden we veel oorwormen, gaasvlieglarven en sluipwespen in de bessen.
Veel larven die onder de dop vandaan komen verdrogen.
Houd uw gewas scherp in de gaten.
Neem er de tijd voor.
Mogelijke oplossingen in geval van een calamiteit,  is spuiten met 10 kg bitterzout per hectare om een aantal larven te doden.
Bij een te ernstige aantasting is het verwijderen van de kap, gevolgd door een bespuiting met Calypso, te overwegen.
Bij veel honingdauwproductie spoelen met veel water en uitvloeier en daarna Rovral of Switch inzetten.
Bij veel cicaden is Decis het enige middel op dit moment.
Zowel Decis als Calypso zijn geen structurele oplossing van de problemen.

Meeldauw.
Zolang er groei is, is er kans op meeldauw.
Blijf de jonge percelen bijhouden tot de groei is afgesloten.

Rijping Rovada.
De Brix-waarden nemen, vooral bij de percelen die minder in het blad zitten, toe.
Vooral open gewassen vertonen een egale rijping.
Door het vele zonlicht van de afgelopen maanden is de kleuring snel donker.
Vorige week maandag en dinsdag hebben veel instraling gegeven en een maximale VPD van boven de 4 in sommige delen van het land.
Normaal wordt ervan uit gegaan, dat de plant bij een VPD (Vapour Pressure Deficit = dampdruk tekort) van 1,25 al enige mate van stress begint te vertonen.
In Zuid-Nederland was de stress die dagen het hoogst en is ook de verbranding zichtbaar. Het kan zijn dat aangetaste bessen in de koppen los gaan zitten en afvallen.
Vooral in Zuid- en Midden-Limburg is de schade aan blad en vrucht groot.
In die gevallen, waar dit is opgetreden, is gescheiden plukken van zon- en schaduwkant aan te raden, naast de kop en onder.
Omdat in de periode van 15-6 tot 26-6 het ook nogal regenachtig is geweest, is het beter niet te gokken op een te laat oogstvenster.
Omdat niet alles optimaal geplukt kan worden, heb ik daarom alles een paar dagen naar voren gehaald.
Verder is er op 26 en 27 juni verbranding opgetreden.

6 juli 2011
Plukvenster oogst 2011	Noord-Holland	Gelderland	Zuid- en Midden-Limburg
Groeigraaduren na einde bloei	17600	19200	20100
Start  oogst	24 juli 2011	18 juli 2011	15 juli 2011
Einde oogst	4 aug. 2011	29 juli 2011	27 juli 2011

Let wel: Een sterk groeiend gewas met veel hout zal er onderin langer over doen om het juiste rijpheidsstadium te bereiken.
Daarom: Blijf de Brix meten en blijf zelf goed kijken.